Zioła na działce

Grażyna Domańska

Lawenda prawdziwa

Roślina wieloletnia (krzewinka), osiągająca wysokość 30-60 cm. Jest rozmnażana z nasion. Najlepszym terminem ich siewu jest jesień, tuż przed nadejściem pierwszych mrozów (listopad). Nasiona wysiewa się na rozsadniku w rzędy co 30 cm, na głębokość 1,5 cm. Kiełkują dopiero wiosną, a rośliny przesadza się latem na miejsce stałe, gdy mają 4-5 cm wysokości – w rozstawie 20X20 cm. Kwitną, począwszy od drugiego – trzeciego roku wegetacji, od lipca do września.

Wykorzystuje się kwiaty lawendy, zebrane na początku kwietnia. Uzyskanie wartościowych nasion w naszym klimacie jest mało prawdopodobne, choć też możliwe w niektóre ciepłe lata. Zbiór nasion przeprowadza się pod koniec września lub na początku października.

Kwiat lawendy ma działanie odkażające, przeciwskurczowe i uspokajające. Napar z kwiatów lawendy (3 łyżki kwiatów zalane 3 szklankami wrzątku) pije się 3 razy dziennie po 1 szklance w celu zmniejszenia nadmiernej fermentacji w jelitach i jako środek wiatropędny

Grażyna Domańska

Melisa lekarska

Wieloletnia roślina zielna, wyrastająca do wysokości 30-80 cm i tworząca pod ziemią rozgałęzione kłącza. Jest rozmnażana z nasion, które wysiewa się w marcu do skrzyneczek z torfem i przykrywa 0,5 cm warstwą podłoża. Siewki pikuje się, gdy mają 1-2 pary liści właściwych. Do gruntu wysadza się rozsadę w maju, gdy minie niebezpieczeństwo ostatnich przymrozków wiosennych. Zalecana rozstawa wynosi 20X40 cm.

Surowcem leczniczym jest ziele lub liść melisy zebrane przed kwitnieniem i wysuszone. Pierwszy zbiór przypada zwykle na początek czerwca, drugi – na koniec sierpnia. Własne nasiona zbiera się na przełomie września października.

Ziele melisy działa uspokajająco, zwłaszcza w nerwobólach i nerwicowych schorzeniach serca. Ma również właściwości przeciwzapalne oraz przeciwbakteryjne.
W medycynie ludowej stosowana jest jako środek przeciw wymiotny u kobiet ciężarnych oraz jako środek mlekopędny. Napar z 1 łyżki stołowej ziela i 1-1,5 szklanki wrzątku należy pić 2-4 razy dziennie po ¼ lub ½ szklanki.

W kuchni używane są świeże i suche listki melisy, które dodaje się do sosów, majonezu, sałatek, surówek i napojów orzeźwiających. Listki melisy dodane do herbaty w trakcie parzenia nadają jej cytrynowy aromat. Ryby morskie naciera się świeżymi lub wysuszonymi listkami melisy w celu złagodzenia zapachu.

Grażyna Domańska

Róża dzika

Krzew ozdobny używany jako podkładka dla szlachetnych odmian róż. Osiąga wysokość do 4 m. W Polsce jest rośliną pospolita na całym obszarze. Owoce dzikiej róży są surowcem leczniczym. Zbiera się je we wrześniu i październiku, a następnie suszy (rzadziej przerabia na pastę).

Owoc dzikiej róży zawiera znaczne ilości kwasu askorbinowego (witamina C), flawonoidy, witaminy A, B1,B2,E i K, garbniki, kwasy organiczne. Wartość lecznicza owoców dzikiej róży zależy przede wszystkim od zawartości w nich witaminy C i synergistycznie działających flawonoidów. Witamina C występująca w owocach dzikiej róży jest szybko wchłaniana przez organizm, w odróżnieniu od witaminy C otrzymywanej syntetycznie.

Owoce dzikiej róży są wartościowym surowcem do domowego wyrobu wina, ale przede wszystkim przerabia się je na koncentraty witaminowe, przeciery, soki pitne, syropy, marmolady, dżemy, susze. Do wyrobu konfitur i syropów wykorzystuje się również płatki kwiatów róży dzikiej.

Grażyna Domańska

Bez czarny

Krzew kilkumetrowej wysokości, spotykany w zaniedbanych ogrodach, parkach, rzadziej w lasach. Kremowobiałe kwiaty tworzą szeroko rozłożone, stojące baldachowate kwiatostany, owocami są fioletowoczarne jagody, które dojrzewają w sierpniu i we wrześniu.

Surowcami zielarskimi są kwiaty i owoce. Kwiaty zbiera się na początku kwitnienia lub w maju, gdy część baldachu jeszcze się nie rozwinęła. Ścina się je z 3-centymetrowym kawałkiem szypułki, suszy w cieniu, żeby zachowały żółtawobiałą barwę. Owoce zawierające dość dużo witaminy C zbiera się, gdy są dojrzałe, ścinając całe baldachy. Suszy się je w baldachach, a następnie obrywa z szypułek.

Kwiaty i owoce mają działanie przeciwgorączkowe i napotne oraz łagodzą chroniczne zapalenia dróg oddechowych. Powidła, marmolady i sok z owoców (bez cukru lub z bardzo małym jego dodatkiem) stosuje się przy biegunce, regulują one również przemianę materii. Napar z kwiatów używa się przy katarze do inhalacji.

Grażyna Domańska

Cząber ogrodowy

Roślina jednoroczna, osiągająca wysokość do 40 cm. Kwitnie od lipca do października. Dobrze rośnie w miejscach słonecznych i osłoniętych od wiatru. Rozmnaża się przez wysiew nasion wprost do gruntu w kwietniu, w rzędy co 30 cm, na głębokość 0,5 cm. W chłodniejszych rejonach kraju zaleca się uprawiać go z rozsady. Wówczas nasiona wysiewa się w pierwszych dniach kwietnia do doniczek o średnicy 6-8 cm i taką doniczkowaną rozsadę wysadza się do gruntu po przymrozkach majowych. Własne nasiona cząbru można zebrać na przełomie września i października.

Surowiec zielarski stanowi ziele cząbru zebrane w czasie kwitnienia i wysuszone. Napar z ziela (10 g ziela zalane 1 szklanką wrzątku) pije się 2-3 razy dziennie po ½ szklanki, jako środek pobudzający wydzielanie soku żołądkowego, moczopędny, przeciwbakteryjny i przeciwbiegunkowy. Dzięki tym właściwościom cząber jest szeroko stosowaną przyprawą do potraw z fasoli, grochu, bobu, zup, dań z jaj, ziemniaków, twarożków. Otarte ziele i olejek używane są jako ostra przyprawa do marynat, konserw mięsnych, rybnych i jarzynowych, a zwłaszcza ogórków i kapusty. Wchodzi w skład pieprzu ziołowego.

Grażyna Domańska

Nagietek lekarski

Jednoroczna popularna roślina ozdobna, osiągająca wysokość 20-50 cm. Nasiona nagietka wysiewa się wprost do gruntu na przełomie marca i kwietnia (w następne lata wysiewa się sam, a w łagodne zimy nie przemarza). Zbyt gęsto rosnące siewki przerywa się. Wymaga dość wilgotnej gleby i słońca. Zakwita w czerwcu, a gdy większość kwiatów przekwitnie, należy go przyciąć na wysokość 10 cm, aby później znów obficie zakwitł. Własne nasiona nagietka zbiera się sukcesywnie od lipca do października.

W lecznictwie wykorzystuje się kwiaty języczkowe o barwie pomarańczowej (bez kielicha). Po wysuszeniu zażywa się je (wewnętrznie) przy chorobach przewodu pokarmowego, chorobie wrzodowej żołądka, chorobach wątroby, działają także uspokajająco, obniżają ciśnienie krwi i poprawiają pracę serca.

Zewnętrznie stosowany jest nagietek jako środek przeciwzapalny i gojący – do płukania jamy ustnej i gardła, po ukąszeniu przez owady i pęknięciu skóry, do przemywania oczu przy zapaleniach spojówek i powiek. W celu przygotowania naparu należy 1 łyżeczkę płatów zalać 1 szklanką wrzątku. Pić – 2 razy dziennie po ½ szklanki.

Grażyna Domańska

Pietruszka zwyczajna

Roślina dwuletnia, o wysokości około 50 cm. Rozmnaża się z nasion, które wysiewa się na ogół na przełomie marca i kwietnia, mniej znany jest termin jesienny (październik-listopad). Pietruszkę można z powodzeniem uprawiać na każdej glebie ogrodowej – przepuszczalnej, zasobnej w próchnicę i składniki pokarmowe. Nasiona pietruszki zbierane są w lipcu – w drugim roku wegetacji.

Zastosowanie mają : korzeń i liście oraz owoce pietruszki. Wszystkie surowce działają moczopędnie, rozszerzają naczynia krwionośne i łagodnie obniżają ciśnienie krwi. Stosuje się je przy nieżytach jelit i dróg moczowych oraz kamicy nerkowej. Napar przygotowuje się z ½ łyżki korzenia lub z 5 g owoców oraz 1 szklani wrzątku i pije po ½ szklani 2-3 razy dziennie. Napar jest szkodliwy dla kobiet ciężarnych.
Świeże listki to popularna przyprawa – są polecane przy anemii i zmęczeniu, zwłaszcza wiosną.

Natkę pietruszki dodaje się do zup, zapiekanek , wszelkich dań z mięs, warzyw, jaj, ryb, ziemniaków, zielonej sałaty, twarożku, sosów ziołowych, masła ziołowego. Zielona pietruszka jest bogatym źródłem witaminy C.

Grażyna Płóciennik · Wysłany: Pią 23:31, 05 Mar 2010 Temat postu:

Krystyna Leszczyńska · Wysłany: Sob 0:31, 13 Mar 2010 Temat postu: ogrody

Grażynko!!!

Uczyć się szybko i wstawiaj zdjęcia z " Twojego Edenu".
Byłam u Ciebie i w Edenie i Oazie Szczęścia.
Załóż swój wątek, tyle masz do pokazania, a te łany liliowców powalających na kolana są cudowne.
Cały ogród przepięknie ukwiecony, chyba w nim nie ma dnia bez zapachu kwitnących kwiatów.
W każdym zakątku czuć serce i duszę.
Uroczo i sympatycznie spędza się czas u Ciebie.
Powiedz mi jak duży jest Twój ogród?

Pozdrawiam serdecznie
Krystyna

basiula · Wysłany: Sob 8:44, 13 Mar 2010 Temat postu:

Grażynko przepiękny, bajkowy ogród Very Happy

gratuluję i pozdrawiam cieplutko Very Happy

liliowce · Wysłany: Sob 14:09, 13 Mar 2010 Temat postu:

Moje kochane! serdecznie dziękuję za odwiedziny mojego ogrodu:)
Ja i moje liliowce jesteśmy przeszczęśliwe:)Grażka

liliowce · Wysłany: Sob 14:15, 13 Mar 2010 Temat postu:

Jestem winna małe wyjaśnienie:)
Otóż z niewiedzy,że można założyć konto pod pseudonimem,podałam imię i nazwisko:) Poprawiłam swój błąd rejestrując się jako "liliowce"
Przepraszam bardzo:)Grażka

zet_ka · Wysłany: Nie 1:57, 14 Mar 2010 Temat postu:

Grażynko- liliowce, oglądałam Twoją działkę- kwiaty są przepiękne i tak różnorodne... Super Smile

Podziwiam też wiedzę, drugiej Grażynki na forum, na temat ziół- z pewnością skorzystam z niej przy zakładaniu ogródka "ziołowo- przyprawowego"

elfol · Wysłany: Wto 8:23, 30 Mar 2010 Temat postu:

Witam! Zioła w ogrodzie to skarb-zawsze świeże pod ręką.Natomiast na zimę zawsze mam suszone,które mają zupełnie inny smak niż te kupowane w zielarni.Mam również w donicy LAUR na wiosnę po przycięciu. mam liście laurowe na cały rok.W kwietniu wynoszę go do ogrodu,i pięknie rośnie(mam nadzieję że kiedyś zakwitnie).Pozdrawiam wszystkich zielarzy.

admin1

Dobre porady prosimy o więcej w tej dziedzinie, bo jakoś mało się pisze o ziołach na forum, pozdrawiam Antoni